עולם התורה ווידעראמאל ערשטוינט: 132 גאונים ש"ס אידן פייערן סיומי הש"סים באגלייט מיט א גרינטליכע בחינה

מוצאי שב"ק פ' וישב • כ''ג כסלו תשפ"ו | בחצרות הקודש

דער זאל אינעם גאולה געגנט פון ירושלים איז געווען איבערגעפולט מיט אומגעהויערע גדלות בתורה, ווען 132 אברכים גאונים ש"ס אידן, צוזאמען מיט גדולי תורה וואס וועלן זיי פארהערן גאנץ ש"ס, ווי אויך די מחזיקי התורה און שטיצער וואס זענען געקומען צו מיטהאלטן דעם היסטארישן מעמד, זענען זיך צאמגעקומען אונטער איין דאך, ווי הגאון הרב ראובן אלבז שליט"א האט אויסגערופן: "אז מען זעט אזוי פיל אמתע גאונים, בין איך כמעט איבערגעצייגט אז מיר זענען מחויב צו זאגן די ברכה פון ברוך שחלק מחכמתו ליראיו."

הגאון הרב מנחם כהן שליט"א, ראש ישיבת נתיב הדעת, האט צוגעלייגט: "איך בין אויפגעצויגן געוואָרן מיין גאנצע לעבן אין בני ברק צווישן די גרעסטע תלמידי חכמים פון פאנאוויטש, און איך האב משמש געווען גדולים פונעם פריערדיגן דור, אבער איך האב קיינמאָל נישט געזען אזעלכע תלמידי חכמים, און עס איז ווערד צו קומען צו פארן פון ווייטע מדינות דאס צו קענען מיטהאלטן."

הגאון המקובל הרב רחמים משה שעיו שליט"א האט געזאגט: "אז די גרעסטע צדקה איז צו געבן פאר עמלי תורה, און אז עס איז נישטא קיין גרעסערע עמלי תורה ווי די גאונים פון ש"ס אידן."

דער מחזה הוד פון זען די גאונים ש"ס אידן ארויסווייזן גרינטליכע ידיעות אין אלע ווינקלען פון ש"ס איז נישט קיין נייע סצענע, און ש"ס אידן פייערט שוין היינט זייער אכצנטן יארטאג. און די עולם התורה איז שוין געווארן צוגעוואוינט צום יערליכע מחזה וואס חזר'ט זיך יעדעס יאר מיטן פולסטן פראכט. אבער פונדעסטוועגן טוט עס נאכאלץ ערשטוינען און גענצליך איבערנעמען אלע די וואס האבן דעם פריוויליגיע עס מיטצוהאלטן לעבעדיג, ווייל עס רירט אן די טיפסטע סטרונעס פון הארץ.

עס איז נישטא קיין איד וואס האט געזען דעם סצענע פון דעם בחינה און עס האט אים נישט פערזענליך איבערגענומען. בעלי בתים דערציילן וויאזוי דער בחינה האט זיי אינספירירט אנצוהייבן נאך א שיעור, בשעת וואס באוואוסטע תלמידי חכמים האבן באשלאסן צו אינוועסטירן מער צייט צו דורכלערנען און קונה זיין ש"ס, און יונגע בחורים דערציילן אז דאס האט געטוישט זייער ציל פארן גאנצן לעבן צו זיין געווידמעט בלויז אויף תורה.

אלזא, טראץ וואס עס איז א יערליכע מעמד, ווערט עס פאררעכנט צו זיין העכסט היסטאריש צו זען אויף איין פלאטפארמע וויאזוי 132 יונגע מענטשן, פון אלע שיכטן און קרייזן פון כלל ישראל, צוזאמגעשטעלט פון די זיבן כוללים אונטער די תורה אימפעריע ש"ס אידן, וואס געפינט זיך אין יעדע גרויסע אידישע שטאט, וויאזוי זיי גייען דורך א שווערע בחינה אויף די גאנצע ש"ס, און ענטפערן מיט קריסטאל קלארע ענטפערס, וואס ווייזן אן אומגלויבליכע בקיאות, וואס דערמאנט די פריערדיגע דורות פון כלל ישראל.

די היי יאריגע בחינה איז פארגעקומען צווישן די ווענט פונעם לעגענדארן ישיבה אור החיים, געגרינדעט און געפירט דורך הגאון הרב ראובן אלבז שליט"א, אינאיינעם מיטן געהויבענעם סיום אויף גאנץ ש"ס דורך יעדע איינציגסטע פון די אברכים גאונים שליט"א. צו זיין אנוועזנד און צו זען דעם שיין און די שמחה אויף די פנימער פון די ש"ס אידן האט איבערגעלאזט אויף אלע אנוועזנדע אן אור און חיים אין די טיפענישן פונעם הארץ.

ביים אנהייב פון זיין דרשה האט הרב אלבז געדאנקט דעם באשעפער פאר די זכות צו קענען אפהאלטן דעם היסטארישן מעמד צווישן די ווענט פון זיין ישיבה, אנווייזנדיג אז עס איז זיכער אין דעם זכות פונעם אור החיים הקדוש, נאך וועמען די ישיבה ווערט גערופן. דערביי האט ער דערקלערט אז די תורה פון די ש"ס אידן איז די בעסטע ענטפער צו די כוחות הטומאה וואס זוכן חס ושלום אפצושטילן דעם קול פון תורה אין ארץ ישראל.

דער ראש ישיבה האט געבעטן די אברכים צו ציטירן ביישפילן אין ש"ס איבער ויכוחים צווישן חכמי ישראל און די צדוקים. די ענטפערס האבן גלייך אנגעהויבן פליסן מיט א שטוינענדע שנעלקייט, מיט מקורות פון מסכתות שבת, ראש השנה, יומא, סוכה, תענית, בבא בתרא, מכות, עבודה זרה, חולין, מנחות, תוספתא פון פרה, און נאך פילע.

צווישן די שאלות האט מען געפרעגט: וואו געפינען מיר תקנות מפני דרכי שלום, וואו געפינען מיר חלומות אין ש"ס, וועלכע הלכות האט אביי געזאגט פאר רב יוסף נאכן פארגעסן זיין לימוד, און ווער האבן מתפלל געווען ריכטיג אדער אומריכטיג. יעדע פראגע האט באקומען א שטורעם פון קלארע, שנעלע ענטפערס, בשעת דער ראש ישיבה האט דורכגעשפאצירט גאנץ ש"ס מיט צענדליגער שאלות, ארויסברענגענדיג די טיפע בקיאות פון די גאונים.

הרב אלבז האט מסיים געווען מיטן דערמאנען זיין קשר מיטן פוזנא רב, הגאון ר' אברהם אייזען שליט"א, און געווינטשן אים הצלחה ווייטער פירן די תורה אימפעריע. ער האט אויך געגעבן א ברכה פאר די מחזיקי התורה, אז בזכות זייער שטיצן זאלן זיי זען ברכה והצלחה.

דער נאכפאלגנדע פארהער איז געפירט געווארן דורך הגאון המקובל הרב רחמים משה שעיו שליט"א, וועלכער האט געשטעלט קאמפליצירטע שאלות אין אלע חלקי ש"ס, פארלאנגענדיג נישט בלויז בקיאות, נאר טיפע הבנה. די אברכים האבן געענטפערט מיט ברייטקייט און עומק, צוזאמענשטעלנדיג ליסטעס פון מקורות אין סעקונדעס.

דער מעמד האט ווייטער אנגעהויבן מיט דער דרשה פון הגאון הצדיק הרב דן סג"ל, וועלכער האט געזאגט אז דער מעמד איז א גרויסער קידוש השם און א עדות אז די תורה איז נצחיות. ער האט אויסגעלויבט די אברכים פאר זייער התמדה און אויסגעדריקט האפענונג אז כלל ישראל זאל ווייטער זיין מקושר מיט די תורה הקדושה.

דער לעצטער חלק פון די בחינה איז געפירט געווארן דורך הגאון הרב מנחם כהן שליט"א, וועלכער האט אנגעפירט א ריתחא דאורייתא אין גאנצן זאל. פראגע נאך פראגע איז געשטעלט געווארן, און די 132 אברכים האבן געענטפערט אין איין קול, מיט אזא שטארקייט אז מען האט נישט געקענט הערן די אייגענע שטימע.

א הויכפונקט איז געווען די פראגע וועגן מלאכת מחשבת אין הלכות שבת, ווען אלע האבן צוזאמען געענטפערט אז עס ווערט נישט דערמאנט אין מסכת שבת. נאך פראגעס איבער גימטריאות, חיות אין בבא קמא, און שיעורים אין ש"ס האבן ווייטער אויפגעדעקט די געוואלדיגע גאונות פון די אברכים.

נאכן פארהער זענען די אברכים אריבער צו א רייכע סעודת מצוה, ווען יעדער פון זיי האט מסיים געווען ש"ס פינף מאל אין איין יאר. די שמחה און דביקות האט דערגרייכט א קלימאקס, און דער גאנצער זאל האט זיך ארויסגעלאזט אין טאנץ לכבודה של תורה.

אין עזרת נשים האבן די פרויען זיך צוזאמגעקומען מיט זייערע קינדער, געניסנדיג די נחת פון זייער חלק אין די תורה פון זייערע מענער. יעדער האט געשפירט אז מען איז טייל פון א גרויסע תורה רעוואלוציע.

דער מעמד האט זיך געענדיגט מיט ברכות, טאנץ און גרויס שמחה, און האט איבערגעלאזט א טיפע רושם אויף אלע אנוועזנדע. איבער דער וועלט זענען פאראן פילע בני תורה וואס קוקן אויף ש"ס אידן און זאגן: הלוואי וועלן מיר אויך זוכה זיין צו ווערן א ש"ס איד.

צו קוקן די ש"ס אידן פארהערן און סיומים, אדער פאר מער אינפארמאציע, אדער צו מנדב זיין, גייט ארויף אויף www.shasyiden.com, אדער רופט 718-702-1528. אדרעס: 1274 49th Street #562, Brooklyn, NY 11219. לאנדאן: UK Registered Charity #1191225, 2 Timberwharf Road, London N16 6DB, England, אדער רופט 0208-066-1566.